આપણે ભણીને ગમે તેટલી ડિગ્રી મેળવીએ પરંતુ જીવનમાં અભ્યાસ સિવાય યાદ રાખવા જેવી અને જાણવા જેવી ઘણી મહત્વની બાબતો છે. જેને આપણે ઘણીવાર અવગણીએ છીએ. જ્યારે તેઓ તમારી લાયકાત મુજબ તમારા સામાન્ય જ્ઞાન કૌશલ્યો માટે અત્યંત ઉપયોગી સાબિત થઈ શકે છે. યુનિયન પબ્લિક સર્વિસ કમિશનની સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓમાં અવારનવાર આવા સામાન્ય પ્રશ્નો પૂછવામાં આવે છે કે ઉચ્ચ ડિગ્રી મેળવનાર ઉમેદવારો પણ ઘણી વખત મૂંઝવણમાં મુકાઈ જતા હોય છે.ગુજરાતમાં, કોઈપણ વાહનનો નંબર GJ થી શરૂ થાય છે. ગુજરાતનો RTO પાર્સિંગ કોડ GJ છે. જો આપણને કાર જોઈતી હોય અને જીજે સિવાયનો નંબર જોઈતો હોય તો તરત જ આપણા મનમાં પ્રશ્ન આવે કે આ કાર કયા રાજ્યની હશે? દરેક રાજ્યમાં RTO કોડ RTO પાર્સિંગ કોડની સૂચિ છે. જે જાણવું જરૂરી છે. આ વાહન કયા રાજ્યનું છે તે જાણી શકાશે.
અનુક્રમણિકા
ગાડીઓમાં 7 રંગોની હોય છે નંબર પ્લેટ, જાણો ક્યાં રંગનો શું થાય છે અર્થ
દેશમાં નંબર પ્લેટમાં સિરીઝની સાથે સાથે કલરનું પણ મહત્વ છે. કદાચ તમે નથી જાણતા કે દેશમાં કેટલીક ખાસ રંગીન નંબર પ્લેટનો પણ ઉપયોગ થાય છે. આપણે ઘણીવાર વાહનોમાં સફેદ અને પીળી નંબર પ્લેટો જોઈએ છીએ. પરંતુ કેટલીકવાર આપણે જુદા જુદા રંગની નંબર પ્લેટવાળા વાહનો પણ જોઈએ છીએ. આવા વાહનોનું રજીસ્ટ્રેશન અને તેના યુઝર્સ ચોક્કસ વર્ગના લોકોના હોય છે. આપણા દેશમાં ઉપયોગ માટે સાત રંગની નંબર પ્લેટ અધિકૃત છે. આ સાથે નંબર સીરીઝનું પણ પોતાનું મહત્વ છે. અહીં અમે તમને તમામ સાત રંગોની વિશેષતા વિશે અને કોણ તેનો ઉપયોગ કરી શકે છે તે વિશે જણાવી રહ્યા છીએ. તો ચાલો જાણીએ કે નંબર પ્લેટના રંગો અને તેનો ઉપયોગ, તેમજ નંબર પ્લેટના પ્રારંભિક અક્ષરોનો અર્થ શું છે.
પીળી નંબર પ્લેટ (Yellow Number Plate)
ભારતમાં અમુક વાહનો પર પીળા કલરની નંબર પ્લેટ હોય છે જેમાં વાહનનો લાઇસન્સ નંબર કાળા રંગમાં છપાયેલો હોય છે. આવી નંબર પ્લેટ કોમર્શિયલ લાઇટ મોટર વ્હીકલ જેવા કે ટેક્સી, ઓટો, ફ્લીટ વ્હીકલ વગેરેમાં માટે હોય છે. આ વાહનોનું ટેક્સ માળખું ખાનગી વાહનો કરતા અલગ છે. આ ઉપરાંત, આવા વાહનોના ડ્રાઇવરો પાસે કોમર્શિયલ ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ પણ હોવું આવશ્યક છે.
સફેદ નંબર પ્લેટ (White Number Plate)
ભારતમાં જોવા મળતી વાહનની નંબર પ્લેટનો આ સૌથી સામાન્ય પ્રકાર છે. સફેદ નંબર પ્લેટમાં વાહનનો લાઇસન્સ કે રજિસ્ટ્રેશન નંબર સફેદ પ્લેટમાં કાળા રંગમાં અંકિત થયેલો કે છપાયેલો હોય છે. આ પ્રકારની નંબર પ્લેટ ખાનગી અથવા બિન-વ્યાવસાયિક વાહનો પર જોવા મળે છે અને તેનો ઉપયોગ વ્યાપારી હેતુઓ માટે થઈ શકતો નથી, જેમ કે મુસાફરોનના વાહન અથવા ગુડ્સ વ્હિકલ.
કાળી નંબર પ્લેટ (Black Number Plate)
દેશની મોટી ફાઈવ સ્ટાર હોટલોમાં કાળી નંબર પ્લેટવાળા વાહનો જોવા મળે છે. તેના પર નંબરો પીળા રંગમાં લખેલા છે.
વાદળી નંબર પ્લેટ (Blue Number Plate)
વાદળી પૃષ્ઠભૂમિ પર સફેદ નંબર પ્લેટવાળા વાહનોનો ઉપયોગ રાજદ્વારી સેવાના અધિકારીઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રના અધિકારીઓ, દેશમાં સ્થિત વિદેશી દૂતાવાસ, ભારતીય વિદેશ સેવા વિભાગના અધિકારીઓ, જેમને આપણે રાજદૂત અથવા રાજદૂત પણ કહીએ છીએ વગેરે. મુલાકાત લેતા વિદેશી પ્રતિનિધિઓ પણ વાદળી પ્લેટવાળા વાહનોનો ઉપયોગ કરે છે. આ વાહનોનો નંબર કોઈપણ રાજ્યના કોડથી શરૂ થતો નથી પરંતુ તે દેશના કોડથી શરૂ થાય છે જ્યાં વાહન છે.
લાલ નંબર પ્લેટ (Red Number Plate)
જો કોઈ ગાડીમાં લાલ રંગની નંબર પ્લેટ હોય તો તે ગાડી ભારતના રાષ્ટ્રપતિ કે પછી કોઈ રાજ્યના રાજ્યપાલની હોય છે. આ પ્લેટમાં ગોલ્ડન રંગથી નંબર લખેલા હોય છે અને આ ગાડીઓની નંબર પ્લેટ પર અશોક ચિહ્ન હોય છે.
લીલી નંબર પ્લેટ (Green Number Plate)
આપણા દેશમાં લીલા કલરની નંબર પ્લેટ પણ હવે મોટી સંખ્યામાં દેખાય છે. ગ્રીન નંબર પ્લેટો સંપૂર્ણપણે ઇલેક્ટ્રિક વ્હીકલ (EV) માટે હોય છે. લીલા કલરની નંબર પ્લેટમાં સફેદ કલરમાં ઇલેક્ટ્રિક વ્હીકલના લાઇસન્સ નંબર છાપેલા હોય છે.
ઉપરની તરફ તીર વાળી નંબર પ્લેટ
આવી નંબર પ્લેટો ફક્ત લશ્કરી હેતુઓ માટે આરક્ષિત છે અને રક્ષા મંત્રાલય હેઠળ રજિસ્ટર્ડ છે. પ્રથમ અથવા બીજા અક્ષર પછી ઉપરની તરફ જતુ કરતું તીર બ્રોડ એરો તરીકે ઓળખાય છે. તીર પછીનો આંકડો વાહન કયા વર્ષમાં ખરીદાયુ હતુ તે દર્શાવે છે. અલગ આધાર કોડ હોય છે, ત્યારબાદ સિરિયલ નંબર હોય છે. ક્રમાંક બાદ અંતિમ અક્ષર વાહનની કેટેગરી દર્શાવે છે.
RTO કોડની યાદી । તમામ રાજ્યના RTO કોડ
| રાજ્ય / કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ | RTO કોડ |
|---|---|
| આંદામાન નિકોબાર | AN |
| આંધ્ર પ્રદેશ | AP |
| અરુણાચલ પ્રદેશ | AR |
| આસામ | AS |
| બિહાર | BR |
| છત્તીસગઢ | CG |
| ચંદીગઢ | CH |
| દમણ અને દીવ | DD |
| દિલ્હી | DL |
| દાદરા અને નગર હવેલી | DN |
| ગોવા | GA |
| ગુજરાત | GJ |
| હિમાચલ પ્રદેશ | HP |
| હરિયાણા | HR |
| ઝારખંડ | JH |
| જમ્મુ અને કાશ્મીર | JK |
| કર્ણાટક | KA |
| કેરળ | KL |
| લદ્દાખ | LA |
| લક્ષદ્વીપ | LD |
| મહારાષ્ટ્ર | MH |
| મેઘાલય | ML |
| મણિપુર | MN |
| મધ્યપ્રદેશ | MP |
| મિઝોરમ | MZ |
| નાગાલેન્ડ | NL |
| ઓડિશા | OD |
| પંજાબ | PB |
| પુડુચેરી | PY |
| રાજસ્થાન | RJ |
| સિક્કિમ | SK |
| તમિલનાડુ | TN |
| ત્રિપુરા | TR |
| તેલંગાણા | TS |
| ઉત્તરાખંડ | UK |
| ઉત્તર પ્રદેશ | UP |
| પશ્ચિમ બંગાળ | WB |
RTO ની મુખ્ય કામગીરી શું છે ?
- આરટીઓ ઘણી બાબતો માટે જવાબદાર છે, જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
- RTO મોટર વાહન અધિનિયમ, 1988 દ્વારા નિર્ધારિત જોગવાઈઓનું પાલન કરે છે.
- RTO કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોના અન્ય કાયદા અને નિયમોનું પણ ધ્યાન રાખે છે.
- વાહન વેરો વસૂલવાની જવાબદારી RTOની છે.
- આરટીઓએ નોંધાયેલા વાહનોને લગતા અકસ્માતોના કિસ્સામાં યોગ્ય તપાસ સુનિશ્ચિત કરવી જોઈએ.
- સરકાર તમામ રાજ્ય-રજિસ્ટર્ડ વાહનોના ડેટાબેઝને જાળવવા માટે પણ આરટીઓ પર નિર્ભર છે.
- આ રાજ્ય સંસ્થા પરવાનગી આપે છે અને મોનિટર કરે છે.
- આખરે, આરટીઓએ પરિવહન સેવાઓ અને માર્ગ વિકાસના યોગ્ય વિકાસની ખાતરી કરવી પડશે.
ભારત સરકારે વ્હીકલ માટે લોન્ચ કરેલ BH સિરિઝ ની માહિતી
ભારત સરકારે તાજેતરમાં જ વાહનો માટે ભારત સિરીઝ (BH) રજિસ્ટ્રેશન લોન્ચ કરી છે. આ અંતર્ગત ઈસ્યુ કરવામાં આવતી નંબર પ્લેટ સમગ્ર ભારતમાં માન્ય છે. આ કારણે હવે એક રાજ્યમાંથી બીજા રાજ્યમાં જઈ રહેલા લોકોને તેમની કારનું 12 મહિના પછી ફરીથી રજિસ્ટ્રેશન કરાવવું પડશે નહિ. સામાન્ય રીતે દેશમાં મોટાભાગના લોકો વાહનની નંબર પ્લેટ પરથી તે વાહન ક્યાં રાજયનું છે, તે જાણતા હોય છે. જેમકે MH એટલે મહારાષ્ટ્ર, DL એટલે દિલ્હી અને એવી જ રીતે HR એટલે હરિયાણા. જોકે હવે BH ઈનિશિયલ સાથેની કારની નંબર પ્લેટ એટલે ભારત. આ સિરીઝ માટે કોણ અરજી કરી શકે છે, કેટલા પૈસા ખર્ચવા પડશે, જાણો આ નંબર પ્લેટ સંબંધિત તમામ જાણકારી..
BH રજિસ્ટ્રેશનનું ફોર્મેટ YY BH #### XX રાખવામાં આવ્યું છે. જ્યાં BH પ્રથમ નોંધણીનું વર્ષ દર્શાવે છે, BHએ ભારત સિરીઝ માટેનો કોડ છે, ####માં 0000થી 9999 સુધીના રેન્ડમ નંબરો હશે, XXએ AAથી ZZ અક્ષરો હશે).
